به گزارش پایگاه اطلاع رسانی نشست دوره ای اساتید، حجت‌الاسلام والمسلمین سیداحمد فقیهی در مراسم درس اخلاق ماه رمضان دفتر مقام معظم رهبری در قم که شامگاه جمعه در حسینیه امام‌خمینی(ره) برگزار شد با اشاره به خطبه پیامبر اکرم(ص) درباره ماه مبارک رمضان، آن را به مثابه یک دستورالعمل جامع برای زندگی مؤمنان دانست و بر ضرورت حفظ زبان و کنترل آن تأکید کرد.



وی با اشاره به بخشی از خطبه پیامبر(ص) عنوان کرد: رسول‌اعظم(ص) در این خطبه نورانی می‌فرماید: «زبان خود را در این ماه مبارک رمضان حفظ کنید و همچنین چشم خود را از آنچه نگاه کردن به آن حرام است، بپوشانید». خداوند اعضا و جوارحی را در وجود انسان قرار داده که هر یک آثار و برکاتی دارند و برای حرکت، عبادت و بندگی ضروری هستند. اما از سوی دیگر، این اعضا ممکن است مورد سوءاستفاده قرار گیرند. به همین دلیل، خداوند میل و رغبتی نیز در انسان قرار داده است تا از این ابزارها استفاده کند. اگر این میل نباشد، انسان از اعضای خود استفاده نمی‌کند.



حجت‌الاسلام والمسلمین فقیهی با اشاره به مفهوم شهوت در انسان، توضیح داد: شهوت به معنای میل است، اما معمولاً وقتی این واژه به کار می‌رود، تنها شهوت جنسی به ذهن می‌آید، در حالی که این مفهوم گسترده‌تر است. حتی سخن گفتن و حرف زدن نیز نوعی شهوت است. انسان به طور طبیعی دوست دارد حرف بزند، فارغ از اینکه محتوای سخنانش مفید یا غیرمفید باشد.



وی افزود: سخن گفتن علاوه بر اینکه خود یک شهوت است، جنبه دیگری نیز دارد و آن خودنمایی و عرض اندام است. این جنبه در نگاه کردن کمتر دیده می‌شود، اما در سخن گفتن بسیار پررنگ است. ممکن است فردی حرف حق بزند، حدیث بخواند یا آیات قرآن را تلاوت کند، اما پشت این سخنان، نوعی خودنمایی و غرور نهفته باشد.



خطرات زبان و ضرورت حفظ آن



حجت‌الاسلام والمسلمین فقیهی با اشاره به خطرات زبان، هشدار داد: گاهی یک کلمه می‌تواند فساد بزرگی ایجاد کند یا حقوق مردم را ضایع نماید. اما جنبه خطرناک‌تر زبان، خودنمایی و غرور است که ممکن است پشت سخنان حق‌جویانه پنهان شود. حتی وقتی فردی حرف حق می‌زند، ممکن است انگیزه‌های نفسانی مانند خودنمایی و برتری‌طلبی در کار باشد.



وی با اشاره به آیه قرآن «تلک الدار الآخرة نجعلها للذین لا یریدون علوا فی الأرض ولا فسادا»، تأکید کرد: برتری‌طلبی یکی از اموری است که در وجود انسان نهفته است و ممکن است در سخن گفتن خود را نشان دهد. این یک خطر بزرگ است که نیاز به توجه و مراقبت دارد.



کنترل زبان؛ هنری دشوار



حجت‌الاسلام والمسلمین فقیهی کنترل زبان را یکی از دشوارترین وظایف مؤمنان دانست و گفت: برخی برای کنترل زبان، به سکوت مطلق روی می‌آورند، اما این روش درست نیست. زبان نعمت بزرگی است که خداوند به انسان عطا کرده و باید از آن در راه درست استفاده کرد. قرآن کریم در سوره الرحمن می‌فرماید: «الرحمن، علم القرآن، خلق الإنسان، علمه البیان» بیان و سخن گفتن یکی از نعمت‌های بزرگ الهی است.



وی افزود: هنر این است که انسان زبان خود را به‌جا و به اندازه استفاده کند. سخن گفتن باید همراه با حکمت باشد. گاهی دفاع از مظلوم، بیان احکام دین، تلاوت قرآن و بیان فضائل ائمه‌اطهار(ع) نیازمند سخن گفتن است. سکوت در چنین مواقعی به معنای ترک وظیفه است.



آفات زبان و پیامدهای آن



حجت‌الاسلام والمسلمین فقیهی در ادامه به برخی از آفات زبان اشاره کرد و گفت: دروغ، غیبت و تمسخر از جمله خطرناک‌ترین آفات زبان هستند. دروغ نه تنها گناهی بزرگ است، بلکه امنیت اجتماعی را نیز از بین می‌برد. قرآن کریم بارها به عذاب دروغگویان اشاره کرده است. غیبت نیز گناهی است که هم گوینده و هم شنونده را شامل می‌شود. اگر کسی از مؤمنی غیبت کند و دیگری سکوت کند، هر دو مرتکب گناه شده‌اند.



وی با اشاره به حدیثی از پیامبر اکرم(ص)، گفت: حضرت به جوانی که از گناهان زیاد خود شکایت داشت، فرمودند: «دروغ نگو» این جوان با ترک دروغ، به تدریج از دیگر گناهان نیز دوری کرد. این نشان می‌دهد که ترک دروغ می‌تواند زمینه‌ساز اصلاح سایر رفتارها باشد.



حجت‌الاسلام والمسلمین فقیهی از مؤمنان خواست در ماه مبارک رمضان بیش از پیش مراقب زبان خود باشند و از این نعمت الهی در راه درست استفاده کنند.



وی تأکید کرد: زبان ابزاری برای هدایت، ارشاد و تلاوت قرآن است، اما اگر کنترل نشود می‌تواند به ابزاری برای گناه و فساد تبدیل شود. مؤمنان باید هر شب اعمال خود را محاسبه کنند و ببینند آیا سخنانشان مفید بوده یا خیر.