به گزارش پایگاه اطلاع رسانی نشست دوره ای اساتید، حضرت آیت الله مظاهری گفتند: بخشش جناب حرّ و چشم‌پوشی از گناه وی بعد از پشیمانی و نیز تکریم شخصیّت او، سرمشق مناسب دیگری از درس‌های عاشوراست که توجّه و عمل به آن، ارتباط خانوادگی و اجتماعی افراد با یکدیگر را بهبود می‌بخشد.

به گزارش شفقنا به نقل از دفتر رئیس حوزه علمیه اصفهان، متن پاسخ آیت الله مظاهری به پرسش ایکنا دربارۀ «درس‌های عاشورا برای انسان امروز» به شرح زیر است:

بِسْمِ‏ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم‏

نهضت امام حسین«ع» درس‌های اخلاقی و پیام‌های معنوی فراوانی دارد که در طول تاریخ و برای همۀ انسان‌ها و انسان امروز هم، سازنده و آموزنده است. از این‌رو در حالی که اهمیّت به عزاداری و اهتمام به زنده نگه داشتن شعائرِ رویداد عظیم عاشورا لازم و ضروری است، امّا توجّه و عمل به درس‌های بزرگ نهضت حسینی«ع» نیز برای همگان به ویژه پیروان و شیعیان آن امام همام، لازم‌تر و ضروری‌تر است، زیرا جوهرۀ قیام حسینی«ع»، تثبیت و تحکیم همین تعالیم نورانی در جامعۀ انسانی و به تعبیر خودِ سید‌الشّهداء«ع»، اصلاح و به سامان آوردن و تهذیب نمودن جامعه است: «إِنّی لَمْ أَخرُجْ أَشِراً و لا بَطِراً و لا مُفْسِداً و لا ظالِماً، إِنَّما خَرجْتُ لِطَلَبِ إلاصلاحِ فی أُمَّةِ جَدّی» و به همین سبب، جاه‌طلبی و کام‌جویی و آشوب‌گری و ستمگری در این قیام راه نداشته است.

باید توجّه شود که عاشورا، معلّم اخلاق بشریّت است و می‌تواند انسان‌ها را آشکارا و به صورت عملی، با فضائل و رذائل اخلاقی آشنا سازد.

در نبرد عاشورا، رذیلت‌های نفسانی و صفات زشتی مانند حسد، جهل، غضب، کینه، تکبّر، مکر، سنگ‌دلی، ناسپاسی، پیمان‌شکنی، لجاجت، غرور، حرص، طمع، دنیادوستی، فسادانگیزی، ریاست‌طلبی، ظلم و بی‌عدالتی در لشکر دشمنان حضرت سیدالشّهداء«ع» موج می‌زد.

در سوی دیگر، صفات نیکوی انسانی و فضائل اخلاقی، در امام حسین«ع» و یاران ایشان تبلور یافته بود. برخی از آن صفات عبارتند از: صبر، ایثار، فداکاری، عفو، صداقت، غیرت، محبّت، خلوص، شجاعت، عزّت‌نفس، شکر، تسلیم و رضا، سخاوت، جوانمردی، خیرخواهی، حرّیّت، آزادگی و شهادت‌طلبی.

امام حسین«ع» برای اعتلای دین و احیای ارزش‌های دینی و فضیلت‌های اخلاقی و مبارزه با بدعت‌ها و انحرافات در دین و رذیلت‌های اخلاقی، همه هستیِ خود، حتّی کودک شیرخوار را در راه خداوند فدا کردند، چنانکه خود آن حضرت، هدف از قیام خود را چنین بیان کرده‌اند: «وَ أَنَا أَدْعُوکُمْ إِلى کِتابِ اللّهِ وَ سُنَّةِ نَبِیِّهِ صَلی‌الله عَلیهِ وآلِه وسَلَّم فَاِنَّ السُنَّةَ قَدْ أُمیتَتْ، وَ إِنَّ الْبِدْعَةَ قَدْ أُحْیِیَتْ». و لذا پیروان ایشان نیز باید دربارۀ دین و ارزش‌های دینی و آرمان‌های اخلاقی از هیچ کوششی دریغ نکنند و دست‌کم در حفظ دین خود و التزام و عمل به ارزش‌های اخلاقی و فضیلت‌‌های انسانی کوشا باشند.

به عنوان نمونه؛ خیرخواهی و ایثارگری شهدای کربلا، سرمشقی آموزنده برای آحاد مردم است که می‌توانند با به‌کارگیری آن، روابط خود را با دیگران، به وجهی نیکو، تنظیم کنند؛ چنانکه بخشش جناب حرّ و چشم‌پوشی از گناه وی بعد از پشیمانی و نیز تکریم شخصیّت او، سرمشق مناسب دیگری از درس‌های عاشوراست که توجّه و عمل به آن، ارتباط خانوادگی و اجتماعی افراد با یکدیگر را بهبود می‌بخشد؛ و همان‌گونه که توجّه و اهتمام امام حسین«ع» و یارانش و خاندان مطهّرش به نماز و دعا وذکر و مناجات با پروردگار در شب عاشورا و نیز در روز عاشورا و در آن بحبوحه جنگ و جدال و پس از آن در دورۀ اسارت آل‌الله«ع»، درس سازنده و آموزندۀ دیگری است که عمل به آن، می‌تواند رابطۀ انسان با خداوند را تعریف و تنظیم نماید؛ و ده‌ها و صدها نمونۀ دیگر از این دست را می‌توان در صحنۀ کربلا و عاشورا یافت.

خلاصه اینکه، درس مهمّ عاشورا، عبرت گرفتن از عاقبت شوم پیروان صفات رذیله و تلاش در جهت ریشه‌کن ساختن یا حداقل سرکوب آن صفات، از یک‌سو و اسوه قرار دادن پیروان صفات حسنه و کوشش در راستای تحصیل فضیلت‌های اخلاقی، از سوی دیگر است.

در واقع تفکّر و تعمّق در رخدادهای عاشورا، راهی برای تهذیب نفس آدمیان است و هدف بزرگ ارسال رسولان الهی و انزال کتب آسمانی را تحقّق می‌بخشد و همۀ اهل‌معرفت به ویژه جونان حق‌جو و تکامل‌طلب می‌توانند برای دستیابی به یک زندگی معنوی و پیروزی در جهاد با نفس، از این واقعۀ بزرگ درس‌آموز، نهایت استفاده را بنمایند.

انسان معاصر در روزگار ما هم اگر دغدغۀ اخلاق و معنویّت‌گرایی، دغدغۀ حقوق بشر و حقّ انسان، دغدغۀ عدالت و ظلم‌ستیزی، دغدغۀ واقع‌گراییِ عقلانی، دغدغۀ حقیقت‌طلبی و دغدغۀ تکامل‌خواهی دارد، می‌تواند این دغدغه‌ها را در کلاس عاشورا و امام حسین«ع» دنبال نموده و درس‌های آموزنده و سازنده در این زمینه‌ها را از این کلاس بی‌پایان فرا گیرد.

السلام علی الحسین و علی علی‌ بن الحسین و علی اولاد الحسین و علی اصحاب الحسین.

حسین المظاهری

۱۶/صفرالخیر/۱۴۴۵

۱۱/شهریور/۱۴۰۲