به گزارش خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی نشست دوره ای اساتید، اجلاسیه بیست و چهارم این نشست، با موضوع حوزه های علمیه؛ ظرفیت ها و مشاکل، برگزار گردید.

در این جلسه استاد محترم، جناب استاد محمد فرزانگان، از اساتید سطوح عالی حوزه علمیه قم خاطرنشان کرد: متأسفانه در این چند سال اخیر، شاهد هستیم که افت قابل توجهی در حوزه های علمیه رخ داده است و انگیزه و عشق به علم و تحصیل در میان طلبه ها کم رنگ شده است.

وی افزود: در برنامه ریزی ها و تصمیم گیری ها و سیاست گذاری هایی که در حوزه انجام می شود، گاهی برنامه به خوبی اجرا نشده است و هنوز ابتدای کار است و چون ذو وجهین است، با تردید و اما و اگر، یک برنامه آموزشی را اجرا می کنند؛ اما اکنون برنامه های متعددی در حوزه های علمیه اجرا می شود که پنج سال، ده سال یا بیشتر می گذرد؛ اما آن نتیجه ای که باید و شاید، از آن برنامه ها نگرفتند.

استاد فرزانگان در ادامه بیان کرد: قریب به اتفاق آقایان اساتید هم اجماع دارند که این برنامه ها درست نبوده است؛ بحث ما در اینجا این است کسانی که این برنامه را تدوین کردند، غرضشان آن بود که به تعالی و رشد علمی برسیم؛ وقتی به نتیجه نرسیدیم، طبیعتا باید دست بکشیم و به سلف خودمان برگردیم.

وی اضافه نمود: خوب است در این مورد به دو نمونه اشاره کنیم؛ اولین مسأله، مسأله محدوده بندی متون درسی است؛ که استاد باید از ابتدای سال از فلان مبحث شروع کند و به مبحث خاصی برسد؛ نتیجه آن می شود که استاد باید از بسیاری موارد، صرف نظر کند تا خودش را به محدوده برساند و سال بعد هم آن محدوده های خوانده نشده را طلبه ها نمی خوانند اما سخن این است که طلبه ها مکاسب و رسائل را خوانده اند با این حال بسیاری از قسمت های این کتاب ها را نمی خوانند و وارد درس خارج می شوند. استاد درس خارج هم مجبور می شود که سطح را درس بدهد.

این استاد حوزه علمیه قم در ادامه بیان کرد: سیره سلف ما این بود که تا این کتاب را تمام نمی کردند، سراغ کتاب دیگر نمی رفتند. با محدوده بندی جلوی این کار را گرفته اند؛ از زمانی که محدوده بندی قرار داده شد، این مشکل ایجاد شده است.

استاد فرزانگان خاطرنشان کرد: مورد بعدی، مربوط به طرح جدیدی است که امسال تصویب کردند و علی رغم مخالفت هایی که بزرگان داشته اند، اما متأسفانه این طرح اجرا شده است. اتفاقی که می افتد، آن است که کتاب رسائل و مکاسب و کفایه در حاشیه قرار می گیرد. در کتاب مکاسب بالای 850 صفحه را مطالعاتی کردند؛ همه می دانند که مطالعاتی با حذف، هیچ تفاوتی ندارد؛ و از کتاب رسائل، بالای 120 صفحه را مطالعاتی کردند.

وی افزود: تنها دلیلی که برای انجام این کار مطرح می کنند، آن است که به عنوان وحی منزل، سطح، الا و لابد باید 4 سال باشد؛ یعنی چه به محدوده برسانیم و چه به محدوده نرسانیم، سنوات سطح را نمی توان بیشتر کرد؛ چرا و به چه دلیل؟ اگر طلبه ای سطح را 6 سال یا 5 سال بخواند، آیا ضرر کرده است؟ نه بلکه درس خارج را بهتر می گذراند.

این استاد درس خارج حوزه بیان کرد: اگر مشکل تعداد سنوات سطوح حل بشود، خیلی از مشکلات، از جمله محدوده بندی و هم طرح جدید حل می شود؛ چون در طرح جدید بیان می شود که ما زمان کافی نداریم، مجبور می شویم که حذف کنیم. شما سطح را یک یا دو سال اضافه کنید و این مشکلات را حل کنید؛ و الا جفا و بی اعتنایی به تراث می شود.

هر از چند گاهی کسانی از این حوزه در خارج از حوزه حرف هایی می زنند، چه در اعتقادات و چه در فروع، بر خلاف اتفاقات کل است؛ این امر از بی اعتنایی به تراث نشأت می گیرد؛ و الا اگر کسی مبانی در دستش باشد، هیچ وقت این چنین عمل نمی کند.