استاد محمدرضا باقی اصفهانی از اساتید حوزه علمیه قم در گفتگو با خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی نشست دوره ای اساتید به موضوع ««نشانه های ظهور» پرداخت.

/270/260/20/

این استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم در ابتدای گفتگو خاطرنشان کرد: پیکره ای از روایات درباره حضرت ولی عصر علیه السلام، علائم ظهور حضرت است و اینکه قبل از ظهور حضرت، چه قضایایی در جوامع پیش می آید؛ برخی از روایات، درباره کل عالم، و برخی از روایات، درباره مسلمان های اهل قبله است؛ ولو مسلمان واقعی نباشد؛ گاهی درباره شیعیان است. وقتی مردم دچار مرگ عواطف واحساسات می شوند، زمانی که به یکدیگر نگاه می کنند و می بینند همه مثل هم شده اند، ممکن است در دینشان ضعیف بشوند. یکی از معجزات، وجود همین امور غیبی است که برای شیعیان بیان شده است؛ هر چه که می بیند مشکلات در جامعه افزون شده است، ایمانش افزون می شود. آن کسی که روایات علائم ظهور را خوانده باشد، از آبشخور زلال معارفشان استفاده کرده باشد، هر مشکلی که در جامعه و در دین و دنیای مردم اتفاق می افتد، و می بیند که هزار و چهارصد سال یا کمتر، به این مشکلات اشاره شده است، ایمانشان راسخ تر می شود.

وی افزود: بیان این روایات غیبی، از معجزات است؛ همچنان که آیات قرآن معجزه است؛ معجزه قرآن را گاه در ادبیات و فصاحت  و بلاغت جستجو می کنیم؛ گاه در مسائل علمی و گاهی هم در بیان امور غیبی به اعجاز آن پی می بریم. فصاحت قرآن را فصحای نامدار عرب، به خوبی درک می کنند؛ آنجا که تمام معلقات سبعه را که افتخار عرب در بعد فصاحت و بلاغت بود را با شنیدن آیه ای از آیات قرآن به زیر می کشند و می روند. و می دانیم کسانی که حرفی برای گفتن نداشته باشند، چنگ و دندان نشان می دهند؛ چرا که در مقابل تحدی قرآن، بینی آنها به خاک مالیده شد.

استاد باقی اصفهانی در ادامه بیان کرد: معجزات فراوانی توسط پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم به ما رسیده است؛ سنگریزه ها در دستان حضرت، به سخن می آیند و تسبیح خدا می گویند؛ برای برادر و پسرعمویش علی علیه السلام ردّ الشمس می شود؛ اما برای دوره های بعد هم باید راهی باقی می ماند تا مردم بدانند رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم که بود و بالتبع، جانشینانش که باید ادامه دهنده راه رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم باشند، چه کسانی باید باشند. باید کسی بین مردم باشد که صاحب علم الله و قدرت الله و امام مفترض الطاعه را تشخیص بدهد. در همین راستا است که از ائمه علیه السلام هم معجزه ها گزارش داده شده و کتاب ها نوشته شده است؛ ابرهای بارانی برای امام رضا علیه السلام می آیند؛ ابرها را می شناسد و دعای مستجاب دارد. 

استاد باقی اصفهانی خاطرنشان کرد: فصحای مردم عرب، که اعاظم آنها در زمان حضور پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم بودند، با دیدن فصاحت و بلاغت آیات قرآن به معجزه بودن قرآن پی می بردند. دیگر مردمان هم با دیدن معجزات متعددی که از حضرت می دیدند، باورشان به نبوت و رسالت حضرت بیش از پیش می شد. بعد از رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم نیز جانشینان واقعی حضرت صلی الله علیه و آله و سلم با معجزات و کرامت هایی که مردم از آنها می دیدند، شاهد و گواه بر صدق روایاتی بودند که از معجزات پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم به آنها رسیده بود؛ همچنان که مردم به چشم خود دیدند چگونه تصویر یک شیر، جان گرفت و شیر بیرون آمد و جسارت کننده را بلعید.

وی افزود: سؤال که باقی می ماند، آن است که در زمان بعد از حضور امامان معصوم و جانشینان به حق رسول الله صلوات الله علیهم اجمعین چگونه باید به درستی کلام آنها پی برد و درک کرد که آنها صاحب قدرت الله و علم الله بودند. باید گفت که قرآن علاوه بر فصاحت و بلاغت، حرف های علمی هم داشته است؛ که یکی از آن موارد، علوم غیب قرآن بوده است.

این استاد حوزه علمیه قم در ادامه بیان کرد: زمانی که علم پیشرفت می کند، به صدق کلام قرآن دست می یافتند. به عنوان نمونه نر و ماده بودن حیوانات را می دانستند؛ حتی برای نخل ها هم نر و ماده بودن را می دانستند و در گردافشانی از این علم استفاده می کردند؛ اما نسبت به سایر گیاهان، و میوه ها نمی دانستند و خبر نداشتند که آیا سایر گیاهان هم نر و ماده دارد یا خیر. امروز است که علم اثبات می کند تمام گیاهان، نر و ماده دارند و گردافشانی آنها توسط زنبورهای عسل و بادها انجام می شود. چه اینکه قرآن در پانزدهمین سوره مبارکه، یعنی سوره حجر می فرماید: «وَ أَرْسَلْنَا الرِّياحَ لَواقِحَ فَأَنْزَلْنا مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَسْقَيْناكُمُوهُ وَ ما أَنْتُمْ لَهُ بِخازِنين‏» (الحجر:  22) زمانی که مردم در این عصر به این کلام قرآن پی ببرند، متوجه می شوند که قرآن، معجزه است.

وی اضافه نمود: آن زمان، مردم قائل به هیئت بطلمیوس بودند و فکر آن را هم  نمی کردند که زمین، کروی باشد؛ و از این رو تنها به یک مشرق و یک مغرب تصور داشتند؛ اما در زمان های بعد، زمانی که معلوم شد زمین کروی است، این آیات قرآنی نیز معنا می شود:

«رَبُّ الْمَشْرِقَيْنِ وَ رَبُّ الْمَغْرِبَيْن‏» (الرحمن: 17)

«وَ أَوْرَثْنَا الْقَوْمَ الَّذينَ كانُوا يُسْتَضْعَفُونَ مَشارِقَ الْأَرْضِ وَ مَغارِبَهَا الَّتي‏ بارَكْنا فيها وَ تَمَّتْ كَلِمَتُ رَبِّكَ الْحُسْنى‏ عَلى‏ بَني‏ إِسْرائيلَ بِما صَبَرُوا وَ دَمَّرْنا ما كانَ يَصْنَعُ فِرْعَوْنُ وَ قَوْمُهُ وَ ما كانُوا يَعْرِشُونَ‏» (الأعراف :  137)

«رَبُّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ ما بَيْنَهُما وَ رَبُّ الْمَشارِقِ‏» (الصافات:  5)

«فَلا أُقْسِمُ بِرَبِّ الْمَشارِقِ وَ الْمَغارِبِ إِنَّا لَقادِرُون‏» (المعارج:  40)

استاد باقی اصفهانی خاطرنشان کرد: خبر غیبی دیگر قرآن، درباره عموی پیامبر است؛ شخصیتی که هم موقعیت اجتماعی دارد؛ هم پول و ثروت دارد؛ اما قرآن می فرماید: «ما أَغْنى‏ عَنْهُ مالُهُ وَ ما كَسَب‏» (المسد:  2) مال و ثروت او به دردش نخواهد افتاد؛ زمانی که مردم به چشم خود می بینند که چنین مرگی برای ابولهب را قرآن پیشبینی کرده بود، نگاهشان به پیامبر و قرآن عوض می شود و در می یابند که قرآن، کلام خدا است.

وی افزود: زمانی که مسلمان ها به چشم خود تحقق این آیات را دیدند که «الم (1) غُلِبَتِ الرُّومُ (2) في‏ أَدْنَى الْأَرْضِ وَ هُمْ مِنْ بَعْدِ غَلَبِهِمْ سَيَغْلِبُونَ (3) في‏ بِضْعِ سِنينَ لِلَّهِ الْأَمْرُ مِنْ قَبْلُ وَ مِنْ بَعْدُ وَ يَوْمَئِذٍ يَفْرَحُ الْمُؤْمِنُونَ (4) بِنَصْرِ اللَّهِ يَنْصُرُ مَنْ يَشاءُ وَ هُوَ الْعَزيزُ الرَّحيمُ (5) وَعْدَ اللَّهِ لا يُخْلِفُ اللَّهُ وَعْدَهُ وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَعْلَمُونَ (6) يَعْلَمُونَ ظاهِراً مِنَ الْحَياةِ الدُّنْيا وَ هُمْ عَنِ الْآخِرَةِ هُمْ غافِلُونَ (7)» و خبر غیبی را شنیدند که کمتر از ده سال دیگر، روم پیروز می شود؛ و اتفاقا هم چنین شد، بیش از پیش به حقانیت قرآن پی بردند و ایمانشان بیشتر شد که «الذین یومنون بالغیب». اگر همه مردم گمراه شوند، این فرد مؤمن، با شنیدن خبرهای غیبی قرآن و معصومین، ایمانش افزوده می شود.

استاد محمد رضا باقی اصفهانی خاطرنشان کرد: «14- عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ النَّوْفَلِيِّ عَنِ السَّكُونِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص‏ سَيَأْتِي عَلَى النَّاسِ زَمَانٌ تَخْبُثُ فِيهِ سَرَائِرُهُمْ وَ تَحْسُنُ‏ فِيهِ عَلَانِيَتُهُمْ‏ طَمَعاً فِي الدُّنْيَا لَا يُرِيدُونَ بِهِ مَا عِنْدَ رَبِّهِمْ يَكُونُ دِينُهُمْ رِيَاءً لَا يُخَالِطُهُمْ خَوْفٌ يَعُمُّهُمُ اللَّهُ بِعِقَابٍ فَيَدْعُونَهُ دُعَاءَ الْغَرِيقِ فَلَا يَسْتَجِيبُ لَهُمْ» (الكافي (ط - الإسلامية)؛ ج ‏2؛ ص296)

وی افزود: در روایتی دیگر می خوانیم: «12- أَبُو عَلِيٍّ الْأَشْعَرِيُّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ الْكُوفِيِّ عَنِ الْعَبَّاسِ بْنِ عَامِرٍ عَنِ الْعَرْزَمِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص‏ سَيَأْتِي‏ عَلَى‏ النَّاسِ‏ زَمَانٌ‏ لَا يُنَالُ‏ الْمُلْكُ‏ فِيهِ إِلَّا بِالْقَتْلِ وَ التَّجَبُّرِ وَ لَا الْغِنَى إِلَّا بِالْغَصْبِ وَ الْبُخْلِ وَ لَا الْمَحَبَّةُ إِلَّا بِاسْتِخْرَاجِ الدِّينِ‏ وَ اتِّبَاعِ الْهَوَى- فَمَنْ أَدْرَكَ ذَلِكَ الزَّمَانَ فَصَبَرَ عَلَى الْفَقْرِ وَ هُوَ يَقْدِرُ عَلَى الْغِنَى وَ صَبَرَ عَلَى الْبِغْضَةِ وَ هُوَ يَقْدِرُ عَلَى الْمَحَبَّةِ وَ صَبَرَ عَلَى الذُّلِّ وَ هُوَ يَقْدِرُ عَلَى الْعِزِّ آتَاهُ اللَّهُ ثَوَابَ خَمْسِينَ صِدِّيقاً مِمَّنْ صَدَّقَ بِي» (الكافي (ط - الإسلامية) ؛ ج‏2 ؛ ص91)

وی افزود: در دوران سیاه غیبت، در آن دورانی که خورشید در پشت ابرها است؛ در دورانی که تنها راه ایمان مردم، سواد بر بیاض ها و روایات نوشته شده بر کاغذها است، راه هدایت پیدا می کنند. دوران غیبت، سیاه چال تاریخ است؛ که نه پیامبر در میان مردم است و نه امام در بین مردم، ظاهر است؛ اگر چنین فردی دین خود را حفظ کرد و بر گرفتاری ها صبر نمود، اجر 50 صدّیق دارد.

استاد باقی اصفهانی خاطرنشان کرد: زمانی که مؤمنین در آخرالزمان این روایت از امیرالمؤمنین علیه السلام را می شنوند که «479- عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ النَّوْفَلِيِّ عَنِ السَّكُونِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ‏ ع قَالَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص‏ سَيَأْتِي عَلَى النَّاسِ زَمَانٌ لَا يَبْقَى مِنَ الْقُرْآنِ إِلَّا رَسْمُهُ وَ مِنَ الْإِسْلَامِ إِلَّا اسْمُهُ يُسَمَّوْنَ بِهِ وَ هُمْ أَبْعَدُ النَّاسِ مِنْهُ مَسَاجِدُهُمْ‏ عَامِرَةٌ وَ هِيَ خَرَابٌ مِنَ الْهُدَى فُقَهَاءُ ذَلِكَ الزَّمَانِ شَرُّ فُقَهَاءَ تَحْتَ ظِلِّ السَّمَاءِ مِنْهُمْ خَرَجَتِ الْفِتْنَةُ وَ إِلَيْهِمْ تَعُودُ» و با زمان خود تطبیق می کنند، دل هایشان امیدوار می شود و امید به ظهور حضرت دارند و به حضرت، التجاء می برند و برای فرج حضرت دعا می کنند.